Ngoài được mệnh danh là thánh địa tình yêu với nhiều kỳ quan quyến rũ, Venice còn nổi tiếng tổ chức lễ hội hóa trang hoành tráng nhất trên thế giới – Carnevale di Venezia (Venice Carnival). Những bộ trang phục lộng lẫy và mặt nạ Venice độc đáo đã biến hóa thành phố này trở nên thật kỳ diệu và hào nhoáng như đích thân bước chân về một quá khứ Âu châu màu nhiệm. Sự kiện hằng năm này đã thu hút hàng triệu du khách trong nước và ngoài nước đến tham gia, khẳng định được đây là lễ hội lớn nhất được hân hoan tại Thành phố của các kênh rạch.  

Nguồn Gốc của Lễ Hội

Venice Carneval được biết có nguồn gốc từ rất xa xưa, nhưng đến hiện nay chưa có thể xác thực rõ ràng được thời điểm lễ hội này lần đầu tiên được tổ chức. Đa số người Venice  đều chung ý kiến rằng truyền thống địa phương bắt đầu từ năm 1162. Để ăn mừng chiến thắng của Cộng hòa Venice trước Giáo khu Thượng phụ Aquileia, nhiều người dân đến từ mọi tầng lớp giai cấp đã tụ tập tại quảng trường San Marco và cùng nhau nhảy múa hát hò. Họ đeo lên mặt nạ, mặc những trang phục đặc sắc để được tự do hòa nhập mà tạm thời quên đi sự kì thị phân biệt giai cấp nghiêm trọng lúc bấy giờ và những thống khổ trong hiện tại và tương lai. Từ đó, Carnevale di Venezia đều được tổ chức hàng năm và dần trở thành niềm vui trong toàn thành phố. Đến thời kỳ Phục Hưng, lễ hội được công nhận là một sự kiện chính thức, và dần dần trở thành một biểu tượng quốc tế nổi tiếng và có uy tín trong thế kỷ 18.

Tuy nhiên, đã có một thời lễ hội và truyền thống sử dụng mặt nạ bị cấm nghiêm từ năm 1797, dưới sự cai trị của Vua Francis II từ đế quốc La Mã Thần Thánh. Chỉ đến thế kỷ 19, lễ hội dần dần bắt đầu mới xuất hiện lại trong một thời gian ngắn và chỉ dành cho thêm “hương vị” trong các bữa tiệc quý tộc – nơi có dịp thể hiện sáng tạo nghệ thuật. Và đến năm 1979, chính phủ Venice mới chính thức đầu tư tổ chức lại sự kiện này cho đến ngày nay nhằm thúc đẩy phục hồi bản sắc văn hóa lịch sử của Venice.

Mặt nạ Venetian

Mặt nạ là nét đặc trưng không thể thiếu trong lễ hội Carnival. Sự thiết yếu ấy đã sinh ra một ngành nghề thủ công rất được tôn vinh và được giữ gìn đến hiện nay trong xã hội người Venice. Những nghệ nhân khắc khuôn nên những chiếc mặt nạ cầu kì được gọi là mascareri và họ có địa vị tương tự như các nhà danh họa của thời Phục Hưng. Đôi khi, họ có targheri – những người trợ lý giúp họ thêm màu sơn và trang trí thỏa sức sáng tạo lên bề mặt của chiếc mặt nạ. Những người hành nghề này có một tổ chức, phường hội và những luật lệ riêng. Vào dịp lễ, họ lại càng trở nên bận rộn để đáp ứng nhu cầu hóa trang tăng vọt. Mỗi nghệ nhân đều dốc sức để hình thành nên tác phẩm xứng đáng đạt giải thưởng Chiếc mặt nạ đẹp nhất. Một chiếc mặt nạ được làm bởi những tay nghề chính thống sẽ có giá có thể lên đến khoảng 300 – 400 euro, đảm bảo được mức độ kì công và chất lượng cao của chúng.

Nghệ nhân làm mặt nạ Annalise Angela Victor tại cửa tiệm Schegge – Castello

Mặt nạ Venetian khác biệt ở chỗ được thiết kế công phu, nổi bật với màu sắc tươi sáng như vàng hoặc bạc và sử dụng trang trí phức tạp theo phong cách Baroque. Nhiều kiểu dáng được lấy cảm hứng từ các diễn viên Commedia dell’arte thời xưa cũng dùng mặt nạ làm phục trang để trình diễn những màn hài kịch. Chúng có thể là mặt nạ toàn mặt (như bauta) hoặc mặt nạ che mắt ( như columbina). Mặt nạ thưở ban đầu được làm bằng da hoặc bằng giấy bồi theo kỹ thuật truyền thống. Sau khoảng một thời gian phát triển, làm mặt nạ càng trở nên cầu kỳ và bắt đầu được chuyển sang làm từ thạch cao, vàng lá hoặc những trang trí bằng lông chim, đá quý.

Mặt nạ bauta (hình trái) và columbina (hình phải)

Trong tất cả các loại mặt nạ thì Larva là loại phổ biến và đặc trưng nhất của Venice. Chúng được làm bằng sáp và thạch cao trắng, áp với nhiều chi tiết cầu kỳ như long vũ, khảm đá, vải lụa đính trên mũ. Ngoài ra, trong lễ hội cũng nổi bật với những người khoác mình lên trang phục đen từ đầu đến chân với chiếc mặt nạ mỏ chim nổi tiếng Medico Della Peste – hình ảnh tiêu biểu của các bác sĩ trong thời kỳ Cái Chết Đen (Black Plague) đã gây kinh hoàng trong lòng người châu Âu thời xưa.

Sự tinh tế thẩm mỹ của mặt nạ Larva (bên trái)

Trang phục Medico Della Peste gần như đã là một biểu tượng kinh dị trong văn hóa đại chúng

Venice Carnival ngày nay có gì hấp dẫn?

Lễ hội hóa trang Venice thường kéo dài trong 2 tuần được tổ chức vào khoảng giữa tháng 2 hàng năm, bắt đầu từ ngày thứ tư đầu tiên của Mùa Chay, kết thúc vào ngày Thứ ba Béo (theo đạo Công Giáo). Vào năm 2021, lễ hội sẽ diễn ra từ ngày 30/01 đến ngày 16/02.

Mặc dù lễ hội có yêu cầu mỗi năm lấy chủ đề khác nhau, nhưng mọi người dân cũng chủ yếu đến tham gia với mục đích chung đề nhằm tôn vinh nét đẹp của văn hóa Venice và đón chào một bầu không khí đầy sảng khoái của đầu năm mới. Trong suốt thời gian này, khắp mọi nơi của Venice đều tràn ngập một màu cổ điển đến từ thế kỷ 17. Tập trung đông người nhất, nhộn nhịp nhất chính là tại đường phố tại quảng trường San Marco, nơi diễn ra nhiều cuộc diễu hành náo nhiệt và có thể bắt gặp nhiều người làm xiếc, những nhạc sĩ đường phố, vũ công khiêu vũ bên dưới lớp mặt nạ cùng với trang phục mỹ lệ khoa trương. Nếu các bạn có dư dả kinh phí chuyến đi thì có thể mua vé tham dự vào vũ hội lộng lẫy, đầy sa hoa tại các nhà hát. Giá vào cửa cho những sự kiện này có thể lên đến hàng trăm euro.

Theo nghi thức truyền thống, lễ hội được mở màn bằng tiết mục Volo dell’Angelo (Thiên sứ bay), tái hiện lại cảnh hồi xưa có một nghệ sĩ xiếc vô danh đã bay dọc theo một sợi cáp từ tháp chuông Campanile đến giữa quảng trường San Marco và tỏ lòng tôn kính trước mặt Công tước Venice. Sau đó, họ sẽ được tiếp tục chào đón từ các đoàn diễu hành mặc trang phục cổ xưa dựng lại những sự kiện lịch sử.

Lễ hội diễn ra tại Venice đương nhiên không thể thiếu đi những hoạt động trên các kênh đào trứ danh, cho nên cũng trong ngày mở màn có bao gồm cuộc diễu hành trên nước Aspettando la Pantegana (Sự nổi dậy của chuột). Nhân vật chính là một con chuột mô hình khổng lồ sẽ dẫn đầu đoàn thuyền được trang hoàng rực rỡ có đôi chút khôi hài đi dọc theo kênh đào chính Canale Grande cho đến kênh đào lịch sử Rio de Cannaregio. Ngoài ra, tại đây vào ban đêm cũng có tổ chức một diễu hành trên nước khác (Feast on Water – Rio de Cannaregio) thu hút được sự quan tâm từ rất nhiều người tham gia. Những chiếc thuyền sẽ được trang trí bằng đèn sáng rất đẹp mắt như tạo nên một phép màu giữ màn đêm náo nhiệt.

Đoàn thuyền Aspettando la Pantegana

Sự kiện về đêm Feast on Water trên kênh đào Cannaregio

Vào ngày chủ Nhật cuối cùng và thứ ba cuối cùng của lễ hội, một sân khấu bằng gỗ lớn tại quảng trường San Marco tổ chức lễ trao giải của trang phục đeo mặt nạ tốt nhất, được bầu sau những đợt diễu hành diễn ra trong những ngày trung tâm của lễ hội. Giai đoạn này cũng là sân khấu cho các vở kịch khác nhau biểu diễn.  Các bạn có thể xem tham khảo thêm chương trình tổng thể của lễ hội trên trang web của ban tổ chức www.carnevale.venezia.it/en/

Theo thông tin tổng hợp

Nguồn ảnh: Sưu tầm Internet